Loading...
 

Dylatacja czasu

Rozpatrzmy rakietę, w której znajduje się przyrząd wysyłający impuls światła z punktu A, który następnie odbity przez zwierciadło Z, odległe o \( d \), powraca do tego punktu A, gdzie jest rejestrowany (zob. Rys. 1 ).

Pomiar czasu przebiegu impulsu świetlnego w dwóch układach odniesienia
Rysunek 1: Pomiar czasu przebiegu impulsu świetlnego w dwóch układach odniesienia


Czas \( \Delta t' \) jaki upływa między wysłaniem światła, a jego zarejestrowaniem przez obserwatora będącego w rakiecie ( Rys. 1a) jest oczywiście równy \( \Delta t' = 2d/c \). Teraz to samo zjawisko opisujemy z układu nieruchomego obserwatora ( Rys. 1b), względem którego rakieta porusza się w prawo z prędkością \( V \). Chcemy, w tym układzie, znaleźć czas \( \Delta t \) przelotu światła z punktu A do zwierciadła i z powrotem do A. Jak widać na Rys. 1b światło przechodząc od punktu A do zwierciadła Z, porusza się po linii o długości \( S \)

\( {S=\sqrt{\left(V\frac{\mathit{\Delta t}}{2}\right)^{{2}}+d^{{2}}}} \)


Zatem czas potrzebny na przebycie drogi AZA (to jest dwóch odcinków o długości \( S \)) wynosi

\( {\mathit{Dt}=2\frac{\sqrt{\left(V\frac{\mathit{Dt}}{2}\right)^{{2}}+d^{{2}}}}{c}} \)


Przekształcając to równanie, otrzymujemy ostatecznie

\( {\mathit{\Delta t}=\frac{\frac{2d}{c}}{\sqrt{1-\frac{V^{{2}}}{c^{{2}}}}}=\frac{\mathit{\Delta t}}{\sqrt{1-\frac{V^{{2}}}{c^{{2}}}}}} \)


Widzimy, że warunek stałości prędkości światła w różnych układach odniesienia może być spełniony tylko wtedy gdy, czas pomiędzy dwoma zdarzeniami obserwowanymi i mierzonymi z różnych układów odniesienia jest różny. Prowadzi to do efektu tzw. dylatacji czasu.


Każdy obserwator stwierdza, że poruszający się zegar odmierza czas wolniej, niż identyczny zegar w spoczynku.


To zjawisko dylatacji czasu jest własnością samego czasu i dlatego spowolnieniu ulegają wszystkie procesy fizyczne gdy są w ruchu. Dotyczy to również reakcji chemicznych, więc i biologicznego starzenia się.

Dylatację czasu zaobserwowano doświadczalnie między innymi za pomocą nietrwałych cząstek. Cząstki takie przyspieszano do prędkości bliskiej prędkości światła i mierzono zmianę ich czasu połowicznego zaniku.


Ostatnio zmieniona Czwartek 16 z Listopad, 2017 15:25:48 UTC Autor: Zbigniew Kąkol, Piotr Morawski
Zaloguj się/Zarejestruj w OPEN AGH e-podręczniki
Czy masz już hasło?

Hasło powinno mieć przynajmniej 8 znaków, litery i cyfry oraz co najmniej jeden znak specjalny.

Przypominanie hasła

Wprowadź swój adres e-mail, abyśmy mogli przesłać Ci informację o nowym haśle.
Dziękujemy za rejestrację!
Na wskazany w rejestracji adres został wysłany e-mail z linkiem aktywacyjnym.
Wprowadzone hasło/login są błędne.