Jedną z najpopularniejszych form wizualizacji danych jest infografika. Jej korzeni można szukać w odległej przeszłości. Na przykład w 1658 roku Jan Amos Komeński (1592-1670), czeski filozof i pedagog, wydał wyjątkowy w tamtym czasie podręcznik nauki łaciny zatytułowany "Orbis Sensualium Pictus" ("Świat zmysłowy w obrazach"), w którym pojawiały się zestawienia zdań w języku niemieckim z łacińskimi odpowiednikami i ilustracjami. Komeński wyszedł z założenia, że fraza łacińska będzie łatwiejsza do zapamiętania, jeśli zostanie skojarzona nie tylko z zapisem w rodzimym języku, ale też z odpowiednią ilustracją. Bardzo szybko książka ta została przetłumaczona na inne języki, wydano ją również po polsku.

Za jedną z wzorcowych infografik uchodzi mapa napoleońskiej inwazji na Rosję autorstwa Charlesa Josepha Minarda (1781-1870) wydana w 1869 roku ( Rys. 1 ). Nie zawierała ona geograficznej mapy przemarszu wojsk, ale uproszczony schemat trasy z oznaczeniem najważniejszych punktów tej wędrówki.

Rysunek 1: Charles Joseph Minard, Mapa inwazji Napoleona Bonaparte na Rosję w latach 1812–1813 (1869). Źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Minards_chart_Napoleons_Russian_campaign_of_1812_made_in_1869.jpg

Kamieniem milowym w kształtowaniu idei i narzędzi infografiki był pomysł austriackiego socjologa Otto Neuratha (1882-1945), który w latach dwudziestych XX wieku wymyślił język graficzny Isotype (International System of Typographic Picture Education [1]. Autor ten po raz pierwszy zastosował w nim m.in. zwielokrotnienie symboli i ich zróżnicowanie kolorystycznie dla zilustrowania danych statystycznych ( Rys. 2 ).

Rysunek 2: Otto Neurath, International Picture Language (1936). Źródło: https://doi.org/10.25643/bauhaus-universitaet.2269

Współczesna infografika w znanej nam postaci pojawiła się na początku lat osiemdziesiątych XX wieku w gazecie „USA Today” [2]. Prezentowano tam poglądowe materiały dotyczące danych liczbowych i statystyk w prostej formie graficznej. Początkowo takie podejście spotkało się z krytyką, ponieważ zarzucano dziennikarzom nadmierne upraszczanie ważkich problemów. Szybko jednak okazało się, że nowy sposób przedstawiania danych zyskał wielu zwolenników. Okazało się też, że zbytni realizm graficznych przedstawień towarzyszących przekazowi informacji może zaciemniać rozumienie przekazu, który jest łatwiejszy do przyswojenia, gdy rysunek pojawia się w postaci schematycznej [3], [4]. Infografiki przyciągają wzrok mocniej niż zdjęcia i chociaż wymagają skupienia, budzą większe zainteresowanie. Opierają się na myśleniu analitycznym i takie właśnie rozumowanie kształtują u odbiorców [5]. Ukazują w skrótowy sposób i na stosunkowo niewielkiej powierzchni charakter przedstawianego procesu, koncentrując się na najważniejszych trendach i decydujących zmiennych.

Infografika może zawierać przekaz dotyczący wszelkich danych liczbowych, także statystycznych, informacji orientacyjnych, wzbogaconych o graficzne rozszerzenie. Występuje w formie symboli, kolorów, map, diagramów czy wykresów. Wielka popularność syntezy schematycznych obrazków, liczb i słownych wyjaśnień, spowodowała, że ukształtowała się nowa dyscyplina praktyczna określana jako projektowanie informacji [6], [7], [8].

Jedną z najciekawszych stron internetowych, zawierających wizualne opracowania danych statystycznych jest portal "Information is beautifull" (zob. https://informationisbeautiful.net/). Dobrym przykładem praktycznych i prostych infografik są plany linii metra ( Rys. 3 ), które pozwalają znaleźć możliwie szybko właściwe połączenie, także podróżnym nieznającym danego miasta. Plany te nie odzwierciedlają rzeczywistego ukształtowania terenu, są zgeometryzowane, a każdą trasę oznacza inny kolor.

Rysunek 3: Plan metra w Nowym Jorku. Źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:NYC_subway-4b-shrunk-2.svg

Infografika powinna być zrozumiała nawet bez słownych objaśnień. Zresztą te ostatnie są zazwyczaj skrótowe i ujmują jedynie najistotniejsze informacje. Wprawdzie same symbole graficzne nie wystarczą w przypadku prezentacji złożonych problemów, wymagających obszernego wyjaśnienia, jednak dobrze sprawdzają się w popularyzacji nauki, a także informacji, których ukazanie w inny sposób stanowiłoby jedynie żmudny transfer danych liczbowych.

Ze względu na szerokie wykorzystanie infografiki konieczne jest kształtowanie nowych kompetencji umożliwiających właściwy odbiór graficznego zapisu danych, a także tworzenia tego rodzaju treści. Istnieje wiele darmowych lub częściowo darmowych programów pomocnych w wykonaniu własnych infografik [9]. Są to na przykład: Easelly (https://www.easel.ly/), Infogram (https://infogram.com/), Piktochart (https://piktochart.com/) Visually (https://visual.ly/product/infographic-design), Wordle (http://www.edwordle.net/) i inne.