Poliestry - żywice poliestrowe
Żywice poliestrowe można podzielić na:
- żywice poliestrowe nienasycone (poliestry nienasycone);
- żywice poliestrowe nasycone (poliestry nasycone).
Nienasycone żywice poliestrowe, otrzymuje się najczęściej w reakcji polikondensacji kwasów (nienasyconych) dikarboksylowych z glikolami (w syntezie bardzo często stosuje się bezwodnik maleinowy, glikol propylenowy/etylenowy) oraz w reakcji polimeryzacji rodnikowej (estrów allilowych kwasów polikarboksylowych).
Rys. 1 przedstawia schemat otrzymywania żywicy poliestrowej (reakcja polikondensacji).
Ze względu na niską cenę i bardzo dużą reaktywność bardzo często w produkcji żywic poliestrowych stosuje się styren, jednak ze względu na toksyczne aspekty jego stosowania, takie jak m.in. uwalnianie się go w postaci oparów, jak i prawnym ograniczeniom jego stosowania, stosuje się różne rozwiązania technologiczne, które mają na celu ograniczenie lub wyeliminowanie jego użycia. Coraz częściej w produkcji żywic poliestrowych stosuje się monomery takie jak monomery winylowe (winylotoluen, octan winylu, metakrylan metylu).
Reakcję usieciowania (utwardzenia) przeprowadza się za pomocą m.in. styrenu, akrylanów, w obecności inicjatorów rodnikowych (np. nadtlenku benzoilu). Usieciowane żywice poliestrowe charakteryzują się m.in. bardzo dobrymi właściwościami mechanicznymi, dużą odpornością na korozję.
Właściwości nienasyconych żywic poliestrowych wiążą się m.in. z liczbą oraz położeniem wiązań podwójnych w polimerze. Bardzo dużą elastycznością charakteryzują się poliestry, które zawierają w cząsteczce dwa wiązania podwójne (końcowe, terminalne).
Nienasycone żywice poliestrowe znalazły zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu m.in.:
- w przemyśle budowlanym (np. płyty faliste, kabiny łazienkowe);
- w przemyśle okrętowym (np. kadłuby łodzi, motorówek);
- w przemyśle lotniczym (np. części do samolotów);
- w przemyśle motoryzacyjnym (np. karoserie samochodów);
- w przemyśle naftowym (np. kominy, rurociągi);
- w przemyśle chemicznym (np. elementy konstrukcyjne).
Nasycone żywice poliestrowe są stosowane m.in. w przemyśle lakierniczym, np. do produkcji bezrozpuszczalnikowych farb proszkowych (sproszkowane lakiery z żywicami poliestrowymi, są produktami ekologicznymi, przy ich produkcji nie stosuje się szkodliwych dla środowiska rozpuszczalników), charakteryzują się dużą odpornością na czynniki mechaniczne.