Roztwory powstają w wyniku rozpuszczenia substancji w rozpuszczalniku. Tworzenie roztworu może zachodzić poprzez:

1. chemiczną reakcję substancji z rozpuszczalnikiem, w wyniku której powstaje nowa rozpuszczona substancja – wtedy taki proces nazywamy roztwarzaniem (zob. moduł Rozpuszczanie w wyniku reakcji chemicznej ),
2. oddziaływanie substancji z rozpuszczalnikiem w wyniku której powstaje solwatowana forma rozpuszczanej substancji (zob. moduł Rozpuszczanie w wyniku solwatacji cząsteczek lub jonów ),
3. dyspersję substancji w rozpuszczalniku (zob. moduł Rozdrobnienie substancji w rozpuszczalniku - dyspersja ).