W ostatnich latach obserwuje się znaczący postęp w produkcji polimerów, które ulegają biodegradacji. Polimery biodegradowalne w środowisku naturalnym ulegają degradacji, a produktami ich rozkładu są związki nietoksyczne. Polimery biodegradowalne są zazwyczaj wytwarzane z surowców naturalnych np. kukurydzy, trzciny cukrowej, pancerzy skorupiaków, odpadów rolnych itp. Tego typu polimery nazywane są często polimerami przyjaznymi środowisku (ang. environmentally friendly polymers).
Klasyfikacja biodegradowalnych polimerów obejmuje dwie główne grupy polimerów w zależności z jakich źródeł one pochodzą. Polimery biodegradowalne mogą pochodzić ze źródeł odnawialnych lub petrochemicznych [1], [2].
Przykładem polimerów biodegradowalnych pochodzących ze źródeł odnawialnych są:
- celuloza;
- skrobia;
- chitozan;
- białka;
- guma arabska;
- żelatyna;
- polilaktyd (PLA).
Przykładem polimerów biodegradowalnych pochodzących ze źródeł petrochemicznych są:
- alifatyczne poliestry;
- aromatyczne kopoliestry;
- poli (kaprolakton) (PCL);
- poliestroamidy (PEAs);
- alkohol poliwinylowy (PVA).
Zdecydowana większość produkowanych polimerów nie ulega biodegradacji, co sprawia, że są one poważnym zagrożeniem dla środowiska naturalnego. Obecność w jeziorach, rzekach czy morzach opakowań, butelek i innych materiałów wykonanych z polimerów nie ulegających rozkładowi, jest szczególnie groźna dla zwierząt żyjących w tych wodach. Ryby i inne zwierzęta po połknięciu odpadów wykonanych np. z polietylenu, polipropylenu, poliamidu najczęściej giną. Do produkcji tworzyw sztucznych dodawane są często pigmenty, fosforoorganiczne plastyfikatory, stabilizatory zawierające ołów, które są toksyczne dla środowiska naturalnego. W związku z tym bardzo ważne jest ponowne wykorzystanie (recykling) odpadów z tworzyw sztucznych.
Bibliografia
1. Rudnik E.: 10 – Compostable Polymer Materials: Definitions, Structures, and Methods of Preparation (pp. 189-211). In: Ebnesajjad S. (Ed.), Handbook of Biopolymers and Biodegradable Plastics, Elsevier, Oxford 2013, dostęp:14.12.20202. Averous L., Boquillon N.: Biocomposites based on plasticized starch: thermal and mechanical behaviours, Carbohydrate Polymers 2004, Vol. 56, Iss. 2, pp. 111-122, dostęp:14.12.2020