Skały facji glaukofanowej powstają w warunkach bardzo wysokich ciśnień kierunkowych. To sprzyja występowaniu foliacji oraz struktur nematoblastycznych, będących efektem dominującej ilości minerałów o pokrojach wydłużonych (zob. Czynniki metamorfizmu ). Typową odmianą skalną dla tej facji są łupki glaukofanowe.
Łupki glaukofanowe
Łupki glaukofanowe, zwane są również glaukofanitami lub niebieskimi łupkami ( Rys. 1 ) ze względu na charakterystyczne niebiesko-fioletowe lub szaro-niebieskawe zabarwienie [1]. Pochodzi ono od glaukofanu (amfibolu), który jest ich głównym składnikiem (zob. Minerały protolitów ). Towarzyszą mu epidoty, rutyl, kwarc, skalenie, chloryty i granaty. Łupki glaukofanowe to skały o strukturach drobno- lub średnioblastycznych, wykazujące złupkowacenie o różnym stopniu wyrazistości [2], [3]. Są to skały rzadko występujące w powierzchniowych strefach litosfery ziemskiej.
Łupki glaukofanowe są produktem metamorfizmu wysokociśnieniowego w warunkach niskich temperatur (zob. Facje metamorficzne ), [4], głównie skał magmowych zasadowych, tj. bazalty, diabazy i gabra, lamprofiry, oraz skał piroklastycznych (tufów wulkanicznych). Niektóre odmiany mogą powstawać również z innych skał magmowych lub osadowych o typie szarogłazów lub arkoz [1].
; B: fot. Krzysztof Szopa. Wykorzystano za zgodą autora.
Bibliografia
1. K. Kozłowski, J. Żaba, F. Fediuk: Petrologia skał metamorficznych, Uniwersytet Śląski, Katowice 1986.2. J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II, Katowice 1993.
3. A. Bolewski, W. Parachoniak: Petrografia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1974.
4. A. Manecki, M. Muszyński: Przewodnik do petrografii, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 2008.