Talk
Talk ( Rys. 1B) to minerał charakterystyczny dla stref niskiego metamorfizmu (zob. Skały niskich ciśnień i temperatur (facja zieleńcowa i zeolitowa) ), [1], [2].
| Skład chemiczny | zasadowy krzemian Mg |
| Pokrój kryształu | blaszkowy, łuseczkowy |
| Układ krystalograficzny | jednoskośny |
| Twardość w skali Mohsa | 1,0 |
| Łupliwość | doskonała w 1 kierunku |
| Gęstość | 2,58–2,83 \( g/cm^3 \) |
| Barwa | srebrzysto-biała, srebrzysto-zielonkawa, jasnoszara |
| Rysa | biała |
| Połysk | tłusty, perłowy |
| Inne | tłusty w dotyku, podatny na struganie, giętki, wykazuje lekką sprężystość |
Należy do minerałów wybitnie miękkich, ulega zarysowaniu paznokciem. Jest minerałem wskaźnikowym w skali Mohsa, który definiuje najniższy stopień twardości, oznaczony wartością 1 ( Tabela 1 ), (zob. Właściwości fizyczne minerałów ). Poza twardością, talk wyróżnia charakterystyczny połysk oraz odczucie tłustości w dotyku [3]. Zwykle występuje w skupieniach zbitych, pojedyncze kryształy nie są częste. Jest dominującym składnikiem łupków talkowych, powstających w facji zieleńcowej (zob. Skały niskich ciśnień i temperatur (facja zieleńcowa i zeolitowa) ), [4], [2].
Grafit
Grafit ( Rys. 1A) należy do gromady pierwiastków rodzimych (zob. Minerały ). Zwykle występuje w skupieniach zbitych, pojedyncze kryształy nie są częste. Jego nazwa pochodzi od słowa pisać, nawiązuje do łatwo uzyskiwanej barwnej rysy minerału. Grafit jest produktem metamorfizmu regionalnego i kontaktowego (zob. Rodzaje metamorfizmu ), [5] lub związany jest z krystalizacją stopów resztkowych [3]. Jest charakterystycznym składnikiem łupków grafitowych (zob. Skały niskich ciśnień i temperatur (facja zieleńcowa i zeolitowa) ). Występuje powszechnie jako minerał poboczny lub akcesoryczny w innych odmianach skał metamorficznych [1]. Znany jest również z meteorytów [6], [4].
| Skład chemiczny | węgiel |
| Pokrój kryształu | blaszkowy, łuseczkowy |
| Układ krystalograficzny | heksagonalny (rzadziej trygonalny) |
| Twardość w skali Mohsa | 1,0-1,5 |
| Łupliwość | doskonała w 1 kierunku |
| Gęstość | 2,09–2,23 \( g/cm^3 \) |
| Barwa | ciemnoszara, szaro-srebrzysta, czarna, stalowoszara |
| Rysa | czarna, szaro-czarna |
| Połysk | półmetaliczny, matowy |
| Inne | tłusty w dotyku, brudzi palce, giętki, krajalny, przewodnictwo cieplne i elektryczne |
Bibliografia
1. M. Borkowska, K. Smulikowski: Minerały skałotwórcze, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1973.2. A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wydawnictwo PAE, Warszawa 1993.
3. A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Mineralpress Kraków, Kraków 2019.
4. J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II, Katowice 1993.
5. A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia opisowa, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków 1984.
6. A. Manecki, M. Muszyński: Przewodnik do petrografii, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 2008.